De oorzaak van slijtage van het gewricht van de grote teen is vaak onbekend. Het kan ontstaan ten gevolge van een standsafwijking, jicht, eerder letsel, stofwisselingsziekten of aandoeningen van het spier-zenuwstelsel. Het veroorzaakt vaak pijn en stijfheid.
Symptomen
Mogelijke klachten bij slijtage van de grote teen (hallux rigidus) zijn:
- Een pijnlijke, stijve grote teen.
- Pijn bij het afrollen van de teen.
- Botaanwassen bij het grote teen gewricht. De huid op de botaanwassen kan rood en pijnlijk worden door toegenomen druk en wrijving in de schoen.
- De aandoening komt meestal in één voet voor, maar soms in beide voeten.
- Voor de meeste mensen wordt het steeds moeilijker om schoenen te vinden die comfortabel zitten en geen extra pijn veroorzaken.
Oorzaak
Kraakbeenslijtage (artrose) van het grote teen gewricht heeft verschillende oorzaken. Doorgemaakte jichtontstekingen van de teen is een belangrijke oorzaak. Ook meerdere kleine trauma’s aan de voet, vaak zonder dat er echt een gebroken teen is geweest, is een andere belangrijke oorzaak. Ook een lang bestaande, meestal ernstigere hallux valgus kan slijtage veroorzaken.
Diagnose en onderzoek
Een slijtage van de grote teen en de aanwezigheid van botaanwassen kan altijd aan de hand van de klachten en de röntgenfoto worden vastgesteld. Op basis van het klachtenpatroon en de ernst van de klachten wordt gekozen voor een operatieve of niet-operatieve behandeling.
Niet-operatieve behandeling
Er zijn een aantal mogelijkheden om de klachten te verminderen. Een goed schoenadvies kan helpen. Concreet betekent dat schoenen dragen die gemakkelijk afrollen, van zacht leder zonder naden aan de kant van de grote teen. Verder is het beter om smalle schoenen en hoge hak te vermijden. Een orthopedisch schoenmaker kan een aanpassing aan de eigen schoen maken, om de afrol te verbeteren en zo de klachten te verminderen.
Operatie
Slijtage van de grote teen (hallux rigidus) kan, afhankelijk van de klachten, operatief behandeld worden. Bij pijnklachten aan de grote teen ondanks schoenaanpassing wordt vaak gekozen voor een operatie. Tijdens een artrodese operatie wordt de grote teen vastgezet, zodat de grote teen in het gewricht tussen het middenvoetsbeentje en de grote teen vast staat en de pijnklachten van de slijtage verdwijnen. Als er geen pijn in het teengewricht zelf is en er geen pijn is bij het afrollen van de teen, maar er alleen pijn is in de schoen door de botaanwassen, kan er gekozen worden voor het verwijderen van de botaanwassen (cheilectomie).