Cuff letsel; hoe ontstaat het en wat zijn de behandelmogelijkheden?

De schouder is het lichaamsgewricht met de meeste bewegingsvrijheid. De aansturing van de bewegingen gebeurt door veel verschillende spieren, waarvan de rotatormanchet (rotator cuff) spieren de belangrijkste zijn. Deze spieren zijn met behulp van een pees verbonden aan het bot.

Na een val op de schouder of een ruk aan de arm kan één van de pezen afscheuren. Hierbij spreken we van een traumatisch of acuut cuff letsel. Daarnaast kan er spontaan een peesscheur optreden in een pees waarvan de kwaliteit door veroudering of langdurige ontsteking is verslechterd. We spreken dan van een chronisch cuff letsel. Veel mensen van 65 jaar en ouder hebben een scheur in de rotatormanchet zonder hier klachten van te hebben. Het afscheuren van de pees kan echter wel veel klachten geven, zoals pijn en bewegingsbeperking. De pijn kan in de schouder zelf zitten, maar kan ook gevoeld worden in de arm of bij het schouderblad. Bewegingsbeperking merk je vooral door verminderde kracht of zelfs het volledig niet kunnen heffen of draaien van de bovenarm.

De diagnose kan door de orthopedisch chirurg aannemelijk gemaakt worden door lichamelijk onderzoek en bevestigd worden door echo en MRI. Als een pees gedeeltelijk is afgescheurd of als er  sprake is van een scheur op basis van veroudering, dan is oefentherapie onder begeleiding van een fysiotherapeut de eerste behandeloptie. Bij een volledige scheur of bij onvoldoende effect na oefentherapie bij een partiële scheur kan het soms nodig zijn om de gescheurde pees tijdens een arthroscopische operatie (kijkoperatie) weer vast te hechten.

Bij langdurige bestaande scheuren is het ook mogelijk de bewegelijkheid weer terug te krijgen in de arm door het verleggen van een andere pees, zodat deze de functie van de gescheurde pees kan overnemen. Ten slotte is het mogelijk bij grote scheuren in het rotatormanchet beweeglijkheid te verbeteren met een omgekeerde schouderprothese.