Leven met knie-artrose: er zijn écht behandelopties

Knie-artrose kan een grote impact hebben op je dagelijkse leven. Veel mensen denken dat het krijgen van een knieprothese zo lang mogelijk moet worden uitgesteld, maar dat is niet altijd het beste advies. Als je knie zo versleten is dat je niet meer normaal kunt bewegen en pijn je leven beheerst, dan kan een prothese juist de uitkomst zijn. Zeker als je nog jong en fit bent, is de revalidatie na een knieprothese vaak sneller en soepeler. Je hoeft niet je leven drastisch aan te passen en alles te stoppen wat je graag doet – er zijn opties om de kwaliteit van je leven te verbeteren. Ook wanneer je jong bent! In deze blog lees je alles over diverse opties: van het krijgen van een knieprothese tot conservatieve behandeltrajecten.

Wat is knie-artrose?

Knie-artrose betekent dat het kraakbeen in je knie slijt. Dit zorgt ervoor dat je knie minder soepel beweegt en dat het gewricht stijf en pijnlijk wordt. Het kraakbeen is als een soort beschermlaag in het gewricht dat ervoor zorgt dat je botten soepel kunnen bewegen. Als dat verdwijnt, krijg je pijn bij het bewegen. Artrose komt voor in verschillende graden: van lichte slijtage tot ernstige bot-op-botslijtage.

Het kniegewricht is complex

Wij mensen denken meestal niet na over onze knie: het is een gewricht dat je overal brengt waar je moet zijn, zonder dat je er veel aandacht aan besteedt. Maar pas als je bijvoorbeeld meedoet aan een intensieve activiteit zoals 'Kamp van Koningsbrugge', besef je hoeveel je knie echt doet en hoeveel impact slijtage kan hebben. Uiteraard kun je ook last van je knie hebben in minder extreme situaties!

Wat veel mensen niet weten, is dat de knie veel complexer is dan bijvoorbeeld de heup. Een heup is een kogelgewricht, terwijl de knie een scharniergewricht is met een veel ingewikkelder bewegingsmechanisme. Daarom kun je je (hele) knieprothese vaak nog voelen na een operatie. Er zit dan metaal en kunststof in je lichaam als een scharnier, terwijl bij een heupprothese het niet-lichaamseigen materiaal veel meer in het bot verankerd is.
Bij een halve knieprothese is dat niet-lichaamseigen gevoel vaak minder aanwezig en kun je soms zelfs vergeten dat je een prothese hebt, net zoals vaak gebeurt bij een heupprothese.

Opties bij knie-artrose: halve of hele knieprothese

Wanneer de knie volledig versleten is, kiezen we voor een hele knieprothese. Dit zorgt ervoor dat de artrose vaak helemaal verdwijnt, omdat er simpelweg geen versleten kraakbeen meer is. Het nadeel is wel dat je altijd een beetje blijft voelen dat er iets in je knie zit dat niet van jou is: een stuk metaal en kunststof. Sommige mensen blijven wat pijn ervaren, maar deze groep is klein.

Een halve knieprothese voelt wat natuurlijker en is ook een optie bij slijtage, afhankelijk van hoeveel er binnenin versleten is. De voorkeur is er altijd voor een halve knieprothese, zodat het meer ‘eigen’ voelt. Toch wordt er pas definitief tijdens de operatie bepaald of het daadwerkelijk een halve of hele knieprothese wordt. Vooraf wordt een advies gegeven, maar een specialist ziet pas echt goed hoeveel kraakbeen er versleten is tijdens een operatie. 

Het traject van een knieoperatie

De beslissing om voor een prothese te gaan, moet zorgvuldig worden genomen. In de spreekkamer geef ik de beslissing vaak terug aan de patiënt. Het moment dat iemand aan mij vraagt om geopereerd te worden, is vaak het moment dat het echt nodig is. De operatie duurt zo'n 40 minuten en daarna begint de revalidatie. Op de dag van de operatie sta je vaak alweer op je eigen been en de volgende dag verlaat je de kliniek met krukken. De eerste zes weken gebruik je twee krukken en werk je thuis en bij de fysiotherapeut aan je herstel. Binnen drie maanden kun je weer normaal bewegen en vaak zie je zelfs na twee jaar nog verbetering.

Hoewel je knieprothese technisch gezien in staat is om bewegingen zoals knielen of hurken uit te voeren, ervaren veel mensen dat deze bewegingen niet meer zo soepel gaan. Dit komt doordat een knieprothese altijd deels bestaat uit metaal en kunststof, waardoor je een subtiel maar blijvend gevoel hebt dat er iets in je knie zit dat niet van jou is. Het is alsof een deel van je knie niet helemaal natuurlijk voelt en dat kan de balans of het vertrouwen in de beweging beïnvloeden.

Belangrijk punt: een totale knieprothese is niet de oplossing voor alle artrose in de knie. Wil je hiervoor in aanmerking komen, dan moet je bot-op-botslijtage hebben. De revalidatie duurt relatief lang en is een belangrijk onderdeel van de behandeling! Daarbij moet gezegd worden dat een kunstknie niet het eeuwige leven heeft en dus soms na 10-15 jaar opnieuw vervangen moet worden. 

Conservatieve behandelingen knie-artrose

Niet iedereen met knie-artrose heeft meteen een prothese nodig. Vaak start je met conservatieve behandelingen zoals fysiotherapie, gewichtsverlies, pijnstilling of injecties om de pijn te verlichten. Deze behandelingen kunnen helpen om de klachten te verminderen, maar ze nemen de artrose zelf niet weg. Als deze behandelingen niet voldoende helpen en je dagelijks leven ernstig beperkt blijft, kan een prothese de volgende stap zijn.

Je hoeft niet met knie-artrose te leven

Het belangrijkste om te weten is dat je niet hoeft te blijven rondlopen met knie-artrose als het je leven beheerst. Je huisarts kan je hierin begeleiden en samen kunnen jullie besluiten of een verwijzing naar een specialist de juiste stap is. Knie-artrose kan je fysiek en mentaal zwaar belasten, maar er zijn behandelingen die je leven weer draaglijker kunnen maken. Blijf niet te lang wachten, vooral niet als je merkt dat je leven steeds beperkter wordt door de pijn en stijfheid van je knie.

Wil je meer weten over de behandelmogelijkheden bij knie-artrose of ben je benieuwd of een operatie voor jou een optie is? Neem dan gerust contact op voor meer informatie of een afspraak.