Een halve knie: soms beter dan een hele
Is je knie versleten? Dan is een knieprothese een goede oplossing. Maar een halve knie is soms een mooier alternatief. Orthopedisch chirurg Daniel Hoornenborg vertelt wat de voordelen zijn.
Op zoek naar de oorzaak
Slijtage van het kniegewricht komt veel voor. Soms is de oorzaak duidelijk: een patiënt heeft ooit letsel aan de knie gehad, is eerder aan de knie geopereerd of heeft een beroep of hobby waarbij de knieën bovenmatig belast zijn. Overgewicht en erfelijkheid kunnen ook een rol spelen, net als bepaalde ziektes zoals reuma. Door de slijtage wordt het gewricht stijf en pijnlijk. Wanneer je knie je belemmert bij je dagelijkse bezigheden is het tijd er wat aan te doen.
Minder pijn, meer gevoel
Bij een versleten kniegewricht kunnen we het oude, kapotte gewricht vervangen door een nieuw kunstgewicht. Soms is het echter niet nodig om het complete gewricht te vervangen. Dan is een halve knieprothese een mooi alternatief. Zo’n ‘halve knie’ heeft namelijk veel voordelen. De operatie is vele malen minder belastend, omdat er minder bot verwijderd hoeft te worden. Daardoor verloopt het herstel ook aanzienlijk sneller en heeft de patiënt beduidend minder pijn.
Een ander voordeel van de halve knieporthese is dat je het gevoel in je knie behoudt - een deel is immers nog van jezelf. Na een volledige knieprothese voelt de knie nooit meer helemaal ‘normaal’ aan. Bij een halve knie behoud je een deel van het kraakbeen en de receptoren daarop. Een halve knie voelt dus meer als ‘eigen’.
O-benen
Waarom plaatsen we niet bij iedereen zo’n halve knie? Simpel: soms is de slijtage gewoon te groot. Op basis van onderzoek en röntgenfoto’s kunnen we bekijken hoe groot de schade precies is. Als je aan alle kanten pijn hebt, is de kans dat je in aanmerking komt voor een halve knie beduidend minder. Over het algemeen zijn de patiënten voor wie een halve knie geschikt is wat jonger. Ook mensen met O-benen of voetballers waarbij de meniscus verwijderd is komen in aanmerking.
Samen beslissen
Een halve knie heeft dus veel voordelen, maar er kleven ook wat nadelen aan. Zo kan het gebeuren dat je de binnenkant vervangt, en dat na verloop van tijd ook de buitenkant aan vervanging toe is. Dan moet de halve prothese eruit en wordt er een complete knieprothese geplaatst. In dat geval zit je dus toch vast aan de grotere ingreep - inclusief langere revalidatie.
Een hele of een halve knie? De patiënt heeft altijd inspraak. De tijden dat de dokter alles bepaalde zijn voorbij; nu beslissen we samen. En dat levert regelmatig extreem blije patiënten op. Zoals mevrouw Molenaar bijvoorbeeld, die al jaren last had van haar knie. Zij vertelde: “In het ziekenhuis vonden ze me te jong voor een knieprothese. Maar bij elke stap die ik zette voelde ik een pijnscheut. Ik ben in de bloei van mijn leven, heb een opgroeiend gezin, wil werken, sporten, op vakantie. Mijn leven was al twee jaar beperkt, ik kon nergens meer aan mee doen.”
Verse paling
Ik stelde mevrouw Molenaar voor om een halve knie te plaatsen. Voor haar bleek het de perfecte oplossing. “De operatie is nu zeven weken geleden en ik loop sinds vorige week zonder krukken. Ik kan weer autorijden, de pijn is weg, ik heb mijn leven weer terug. Het voelt alsof ik de loterij gewonnen heb!”
Als arts is het fantastisch om te horen hoeveel je voor een patiënt kunt betekenen. En dat mevrouw Molenaar mij als bedankje verraste met een pond verse paling, was natuurlijk extra leuk!
Heeft u een versleten knie (knieartrose), dan kunnen we die vervangen door een halve of een totale knieprothese. Is het gehele kniegewricht versleten, dan plaatsen we een totale knieprothese (kunstknie). Wanneer u alleen artrose heeft aan de binnen- of de buitenkant van de knie, komt u in aanmerking…
Ieder mens is uniek en verdient een persoonlijke behandeling.